روستای شرکان

شرکان از روستاهای نوارمرزی ودرجوار شهر نوسود واز توابع پاوه وهورامان می باشد ومردم آن با زبان هورامی این زبان اهورایی تکلم می کنند. شرکان درقلب هورامان جای دارد وبه جرات می توانم بگویم یکی از اصیلترین روستاهای هورامی زبان است.

 درحقیقت شرکان یکی از روستاهای موفق دراین سرزمین است اگر چه خاک هورامان برای پرورش انسانهای بزرگ مستعد بوده ودرطول قرون واعصار مردمان بزرگی از این خطه ظهور کرده اند وشرکان به عنوان یکی از روستاهای هورامان نیز از این قاعده مستثنی نبوده ودرهر عصری بزرگانی از این روستا برخاسته اند. از شاخص ترین این مشاهیر می توان از ملا شیخ قسیم نام برد. ایشان اعلا جد بنده وخانواده شمس ومی توان گفت بیش از نیمی از مردم شرکان است. زندگانی ملا شیخ قسیم حدوداً مربوط یک قرن ونیم پیش می باشد. ایشان درعلوم فقه وشریعت اسلام استادی کامل و سرآمد همه علمایان هم عصر خود بوده بطوریکه مدتها مدرس حوزه های علمی بغداد وموصل بوده است.متاسفانه درتاریخ مشاهیر وعلمایان کرد کمترنامی از این عارف ربانی وعالم کم نظیر برده شده است .من اگر چه آوازه ایشان را از علمایان منطقه ومعمرین زیاد شنیده ام وگفته می شود که درکتاب بنه ماله ی استاد عبدالکریم مدرس نیز اشاره ای به ایشان شده درکتاب دیوان پیرشالیار به قلم محمد بهاالدین در بیان زندگانی ملانظیر بزرگ(مه لا نه زیری گه وره) آمده است که وی خواندن فقه را درنزد ملا قاسم(قسیم) شرکان به پایان رسانده است.

در روستای شرکان عالم وارسته ای به نام ماموستا خلیفه ابوبکر زندگی می کرد که حدوداً ده سال پیش وفات نمود .ایشان عمری طولانی داشت ودرتمام عمر باعزت خود دواصل تقوا وعبادت را سرلوحه زندگی خود قرار داده بود. اما هدفم از بیان نام ایشان دراینجا این بودکه آن جناب کتابخانه ای کوچک داشت که کتب خطی وچاپ نشده ای دربین آنها یافت می شد. از جمله تعداد بیش از ده جلد کتاب به قلم ملا شیخ قسیم شرکان بود که پس از وفات ملا ابوبکر نوه اش آقای قانع وجود این کتب را اعلام وآنها را بدست پسر عمویم دکتراسماعیل شمس که استادیار تاریخ دانشگاه تهران می باشد سپرده تا تصحیح ودرصورت امکان به چاپ برساند.

درمورد طریقت ایشان باید گفته شود که وی دارای طریقت نقشبندی و همعصر شیخ عثمان سراج الدین طویله ای بوده وبه احتمال زیاد طریقت خود را از وی گرفته است.

این روستا از نظر وضعیت جغرافیایی دارای ویژگیهای منحصر به فردیست که کمتر می توان آن را در مکانهای دیگر یافت. از جمله اینکه دردامنه کوه چناره (که لوو چناره ی) قرار گرفته ومحصور است بین کوه وباغات منحصر به فردش. از نظر بافت معماری کلیه خانه ها از سنگ ساخته شده اند وچوب نیز در ساختمان منازل نقش بسزایی دارد.شغل غالب مردم باغداریست ومحصولات باغی فراوان است اما آنچه شرکان را به عنوان روستایی نمونه ودارای محصولات باغی اشتهار داده است میوه انار است. انار شرکان درکل منطقه وحتی استانهای همجوار شهرت زیادی دارد. باغهای شرکان ومخصوصاً باغهای انار این روستا از اول آبادی تا کنار رودخانه سیروان به طول حدود ۱۰ کیلومتر امتداد یافته اند ومردم زحمتکش روستا به دلیل اینکه جاده ماشین رو تاکنون به داخل باغات کشیده نشده است، محصولات خود را با کول ویا با چهار پا به داخل روستا حمل می کنند.

 شركان همچنان كه از اسمش پیداست معدن كانی های فراوانی می باشد كه تاكنون در جهت كشف آن ها كسی همت نگمارده است و فقط به این امر بسنده كرده اند كه چون آب فراوانی دارد این « كان » به معنای چشمه است.

«شر» در لغت به معنای جنگ و درگیری است و «كان» هم یكی از معانیش چشمه و رود است. پس «شركان» را می توان به معنای محل تلاقی چشمه ها دانست.

اگر کسی به شرکان رفته وباغات آن را با چشم خود مشاهده کرده باشد به این امر واقف شده که درهر باغی چشمه ای وجود دارد . درواقع  علاوه بر چشمه اصلی که آب آن از بالای روستا سرچشمه گرفته وبه وسیله جوی مشهور (جوه ومزرا) تا انتهایی ترین باغ یعنی جوانمیره وشولگا در نزدیکی سیروان منتقل می شود، در هر باغی چشمه ای کوچک وجود دارد وحوضی بزرگ که در بعضی جاها به استخر می ماند.پس باغهای شرکان همیشه دارای آب بوده ومحصولات آن بویژه انار از کیفیت بسیار بالایی برخوردار بوده اند.

از نظر تاریخی اگر چه برای مبدا روستا تاریخی مشخص نیست ، اما وجود آثارقدیمی واز جمله درخت چنار بسیار کهنسال روستا می توان آن را یکی از قدیمیترین مکانهای زندگی مردم دانست . چنار کهنسال در وسط روستا قرار دارد به حدی بزرگ است که درداخل آن قهوه خانه ای ساخته اند.ودربهار وتابستانها مردم روستا دمی در زیر آن می آسایند وبا نوشیدن چای خستگی از تن در می کنند. همچنین قبرستان قدیمی روستا که از قدمت بسیارکهنی برخوردار است وشاید به قبل از اسلام برگردد. والبته وجود مرقد پیری به نام پیر مقصود که صحابی بودن وی محتمل است نیز گویای این واقعیت است .اماکن با نامهای بسیارکهن در داخل روستا وجود دارند منجمله درپایین روستا آبشار بزرگی هست که آب سرچشمه که در بهاران به رودی می ماند،پس از عبوراز وسط روستا با سروصدای زیاد از آن به پایین فرو می ریزد به این آبشار (سووله و گاورا ) گفته می شود.(سوول)به معنای آبشار و(گاور )به معنای گبر است.گفته می شود درزمان حمله اسلام به این منطقه درقرن اول هجری دراین مکان جنگ بین صحابه ومردم روستا که گبر بوده اند رخ داده و پس از مقاومت فراوان وکشته شدن از طرفین نهایتاًمردم روستا تسلیم سپاه اسلام شده و مسلمان گشته اند وآن دسته از گبرها که کشته شده اند ویا ایمان نیاورده اند از بالای این آبشار پرت شده اند که ازآن تاریخ تاکنون این محل به این نام مسما گشته است. مسجد روستا به اسم مسجد حضرت عبدالله مشهور است .عبدالله بن عمر (رض)فرمانده سپاهیان اسلام فاتح منطقه هورامانات وکردستانات در هر مکان یا روستایی یک مسجد ساخته که مسجد روستای شرکان نیز از آن جمله می باشد.

نویسنده : ابراهیم شمس

---

موقعیت روستای شرکان:

الف)موقعیت نسبی : روستای شرکان یکی از روستا های دهستان سیروان از توابع بخش نوسود شهرستان پاوه می باشد که در کناره جاده ارتباطی پاوه-نودشه قرار گرفته است که فاصله آن تا فاصله کانونی شهر نوسود ۱۱کیلو متر می باشد.

ب)موقعیت طبیعی : روستای مورد مطالعه از جمله روستا های کوهستانی است که از نظر بافت دارای بافتی متمرکز بصورت پله ای می باشد،این روستا از شمال به شهر نودشه از غرب به کوههای منتهی به روستای هجیج،از غرب به روستای نروی،از جنوب به رودخانه سیروان محدود می گردد.

ج)مختصات جغرافیایی: روستای شرکان در طول شرقی ۴۶/۱۵ در عرض شمالی ۳۵/۹ قرار گرفته،ارتفاع  آن از سطح دریا حدود   ۱۲۵۰متر می باشد.

خصوصیات جوی: در شکل گیری اقلیم هر منطقه عوامل مختلفی دخالت دارند،که میتوان به عرض جغرافیایی،ارتفاع،دوری و نزدیکی،به مناطق رطوبتی و توده هوای باران زا اشاره نمود. اقلیم این روستا معتدل به شمار می رود .

شرکان نسبت به روستاهای اطراف(نروی،نودشه و نوسود)ارتفاع آن پایین تر بوده و به همین دلیل هوای آن نسبتا گرم تر می باشدو این از دلایلی است که باعث می شود در زمستان برف کمتری در این روستا ببارد.دلیل دیگر گرمتر بودن این روستا نزدیکی آن به رودخانه سیروان است.و تحت تاثیر این رودخانه قرار میگیرد.

بارندگی این روستا بیشتر به صورت باران بوده و میزان بارش آن در طول سال حدود ۷۵۰ میلی متر است،و این شرایط سبب شده که زمستان آن سبب شده که زمستان آن نسبت به روستاهای اطراف آن معتدل تر بوده و تابستان آن نیز گرمتر می باشد.

وجه تسمیه: روستای شرکان از دو واژه (شر) به معنی جنگ و نبرد و واژه (کان) به معنی کانی وچشمه تشکیل شده است و به جایی که در آن چشمه ها به رقابت و نبرد با هم می پردازند گفته می شود از این جهت این نام بر روستا نهاده شده است که دارای چشمه های متعددی است که در طول سال پر آب هستند.

خصوصیات اجتماعی و اقتصادی روستا:

وضعیت فرهنگی- اجتماعی: میزان رشد جمعیت حدودا ۱۳%  و تعداد مهاجرین در طول ۲۸ سال بعد از انقلاب از جمعیت کل روستا حدود ۲۰ درصد می باشد.

از نظر سطح سواد شرکان در سطح نسبتا بالایی قرار دارد در سال ۵۱ ،سه نفر دیپلم در این روستا و جود داشته و در روستا ساکن و به تدریس سایر روستائیان پرداخته اند.

می توان یکی از دلایل پیشرفت فرهنگی این روستا را مربوط به خدماتی دانست که این سه نفر در گذشته انجام داده اند که با دلسوزی تمام تقریبا بی سوادی را در این روستا ریشه کن نمودند.

روستا در دهه  ۶۵ – ۷۵با رشد منفی مواجه بوده است. علت این امر را می توان مهاجرت فرست بودن روستا و بازگشت اهالی روستا نروی و شهر نوسود دانست  که به عنوکانونهای جذب جمعیت در فاصله دهه فوق مطرح میگردند.

در فاصله سال  ۸۰-۸۱  به علت آلوده شدن مخزن آب روستا توسط زباله های شهر نودشه که در بالادست روستا خالی می گردند تعدادی از اهالی از ترس این موضوع به شهر های اطراف مهاجرت کردند که خشکسالی سال ۸۰ نیز مزید بر علت گردید چرا که یکسری از باغات پایین دست به سبب کم آبی کم محصول گردیدند،مشکل زباله های نودشه لاینل باقی مانده و یکی از دغدغه های اصلی اهالی است.

متغیر های جمعیتی روستا:

براساس آمار ۵ ساله اخذ شده از خانه بهداشت نروی به نتایج زیر نی رسیم:

۱) میانگین رشد مطلق:۳/۵  درصد

۲) میانگین نرخ رشد طبیعی: ۰/۹  درصد

۳) میانگین نرخ خام مرگ و میر : ۵/۲۵  در هزار

۴) میانگین نرخ خام موالید :۱۳/۷ در هزار

۵) یانگین امید به زندگی: ۶۹ سال

 

بر اساس مطالعات انجام شده توسط اداره آموزش و پرورش شهرستان پاوه وضعیت میزان با سوادی در این روستا و مقایسه آن با شهر ها و دهستانهای اطراف به شکل جدول ذیل نشان داده می شود

 

– وضعیت مهاجرت روستا :

با عنایت به نرخ رشد طبیعی روستا که۰/۹  درصد و نرخ رشد مطلق روستا  که -۳/۵  درصد در یک دوره ۵ ساله می باشد معلوم می گردد روستای مورد مطالعه مهاجر فرست می باشد

با توجه به شرایط روستا ،نبود کار ،شرایط سخت زندگی،نبود خدمت بن بست بودن روستا،محدودیت مسکن در این روستا زیاد می باشد.در حال حاضر ۱۱۰ خانوا در روستا ساکن می باشند و حدود ۲۷۰ خانوار در خارج از روستا سکونت گزیده اند و سالانه حدود ۵ خانوار از آن مهاجرت می کنند.

یکی دیگر از دلایل مهاجرت مشکلات ناشی از جنگ تحمیلی در این روستا و دلیل دیگر آن تحصیل و اشتغال بکار جوانان این روستا در خارج از آن می باشد. بطوریکه جمعیت روستا در طی ۳۰ سال گذشته سیر نزولی داشته است.

روستای نمونه :

به جرات می توان گفت شرکان بهترین روستا منطقه از نظر کمی اختلاف در داخل روستاست بطوریکه کمترین پرونده های اختلافات داخلی را در مراجع قضایی دارا می باشد که این امر نتیجه افزایش سطح فرهنگ اجتماعی در میان آنهاست.

وضعیت اقتصادی روستای شرکان :

– جمعیت فعال:

با توجه به شرایط اقلیمی و توپو گرافی روستا مهترین شغل ساکنان آن باغداری می باشد که حدود ۹۰ هکتار بصورت باغات گردو،انار،توت،آلوچه و انگور بوده که مهمترین منبع درآمد روستاییان می باشد.

باغداری شغلی فصلی بوده و حدود نیمی از سال بیکار می باشند.که نتیجه آن کمی درامد ساکنان روستا و عدم وجود امکانات رفاهی لازم برای آنان است.برهمین اساس برخی از ساکنان روستا علاوه بر باغداری مشغول انجام کارهای دیگری نظیر دامداری و خدمات می باشند.

دامداران این روستا بیشترین دامی را که پرورش می دهند از نوع بز و گاو است البته نه بصورت علمی و مدرن امروزی بلکه به صورت خانگی و قدیمی.

در این روستا نزدیک به ۱۰۰ نفر فرهنگی وجود دارد که بالغ بر ۸۰  نفر از آنان تحصیلات عالیه دانشگاهی دارند با توجه به مهاجرت در این روستا فقط تعداد کمی از آنان در روستا باقی مانده اند.وعده ای از ساکنان روستا نیز (۲۰ تا ۳۰ نفر) درشرکتها و کارهای ساختمانی شهرهای بزرگ مشغول به کار می باشند.

شغل دوم ساکنان این روستا بعد از باغداری کارهای خدماتی نظیر معلمی،مشاغل دولتی و رانندگی می باشد و به علت کمبود درآمد برخی از آنان زیر پوشش کمیته امداد امام (ره) قرار دارند و حدود ۲۰% از کل حقوق بگیران دولتی آن بازنشسته هستند.

وضعیت اشتغال در این روستا را در کشاورزی،خدمات،صنعت میتوان بصورت جدول زیر خلاصه نمود:

 

توضیح اینکه در بخش خدمات تعداد ۱۴ نفر در بخش انتقال اجناس قاچاق با قاطر و الاغ و تعداد ۳ خانوار در بخش انتقال مسافر و بار با ماشین و بقیه در بخش خدمات فعالیت می کنند.

در بخش صنعت نیز گیوه بافی از بخشهایی است که تعدادی از خانوارها به آن اشتغال دارند.

-وضعیت مدارس روستا :

این روستا دارای ۲ مدرسه  دبستان و راهنمایی می باشد.

دبستان آن دوشیفته بوده که به صورت مختلط  است  تعداد دانش آموزان آن ۲۷ نفر و به دوکلاس تقسیم شده اند مساحت آن از مدرسه راهنمایی بیشتر بوده و دارای  ۶ اتاق در ۲ طبقه و حیاط می باشد که طبقه فوقانی آن دفتر دبستان و خانه مدیر در آن ساکن شده است.

ساختمان دبستان شرکان تقریبا بزرگترین نمای این روستا است.

مدرسه راهنمایی آن با نام شهید عزت کریمی یک طبقه بوده،در فاصله ۷۰۰ متری روستا قرار داشته و حدود ۳۰ دانش آموز بصورت مختلط و یک شیفته در آن مشغول تحصیل می باشند.که سه دبیر در آن مشغول به تحصیل هستند.

– فعالیت های مختلف روستایی به تفکیک کشاورزی ، دامداری ، خدمات :

میزان اراضی باغی  در این روستا بر اساس اطلاعات اخذ شده از جهاد کشاورزی استان کرمانشاه دارای ۱۷۸ هکتار اراضی می باشد که از این میزان ۱۷۰ هکتار آن (یعنی حدود ۹۵%) بصورت اراضی باغی آبی و ۸ هکتار آن بصورت اراضی دیم است

محصولات باغی در این روستا به ترتیب اولویت عبارت اند از : گردو،انار،انگور ، انجیر

بطور میانگین به ازای هر خانوار ۵/۱ هکتار باغ وجود دارد.

الگوی دامداری در این روستا فعالیت مکمل بخش  با غداری مطرح است و بیشتر جهت مصرف خود خانوار تعدادی دام و طیور پرورش داده می شود و تعدادی الاغ و قاطر جهت حمل بار نیز موجود می باشد.

 

رزق و روزی مردم روستا اکثرا از باغداری تامین می شودباغات روستا اکثرا از درختان انار ، گردو ، انجیر ، آلوچه،زردآلو و مو تشکیل شده و مردم با تعلق خاطر به این باغهای کوچک زندگی خود را با درآمد ناچیز تامین می کنند.محصولات باغات به علت عدم وجود راهی هموار و ماشین رو اکثرا تلف شده و بصوت ضایعات روی دست باغداران می ماند.

دامداری از شغلهای دیگر روستاییان است ،کسانی که قطعه باغی برای امرار و معاش ندارند و شغل دولتی را نیز نتوانسته بدست آورند(خدمات)دنبال پرورش دام در اطراف کوههای روستا هستند.بز از جمله حیوانات است که با بافت خشن روستا سازگاری بیشتری دارد،کمتر کسی است که چندین بز در کنج زیر زمینهای خانه خود نداشته باشد.

صنایع دستی روستا :

زنان این روستا که نمونه ای از زنان پرکار و تلاش گر هستند،همدوش مردان در فعالیت های اقتصادی شرکت می کنند بر این اساس بیشتر تولیدات صنایع دستی این روستا توسط دستان پر توان زنان آن صورت می گیرد.حدود ۹۰% زنان و دختران مشغول به گیوه بافی می باشند.گیوه بافی از عمده ترین صنایع دستی روستای شرکان است.

مواد اولیه برای ساختن گیوه رانیز از شهرها و روستا های  اطراف مانند : پاوه ، نوسود ، نودشه و … تهیه می کنند.متاسفانه غیر از گیوه بافی بیشتر صنایع دستی این روستا نابود شده و کسی خود را مجبور به انجام این صنایع و ساختن آنها نمی کند.(مانند جاجیم بافی و …)

خصوصیات فیزیکی روستا :

روستای شرکان را می توان به دو بخش تقسیم کرد  : ۱٫ دگا که به دو قسمت سردگاه و بن دگاه تقسیم می شود، ۲٫ قلاتیه

دگا بافت قدیمی شرکان می باشد شاید ۱۰۰۰ سال و بیشتر قدمت داشته باشد .این بخش از روستا دامنه جنوبی کوه ساخته شده(بیشتر روستاییان هورامان در دامنه جنوبی ساخته شده اند) چون در زمستان با مایل تابیدن خورشید این قسمت از کوه آفتاب بیشتری بر آن می تابد باعث گرم شدن نسبی بیشتری در آن می شود.زیرا در زمانهای قدیم مانند امروزه امکانات گرمایشی مانند نفت و گازوئیل وجود نداشته و تنها عامل گرمایش همان بهترین استفاده از گرمای نور خورشید بوده است.

در دگا آب به فراوانی بصورت چشمه وجود دارد و خانه های این بخش توسط مصالح طبیعی خود این بخش (سنگ ، خاک ، چوب و…) ساخته شده اند.با نگاه کردن به دگا از فاصله  دور بصورت متمرکز و خانه های آن به حالت پلکانی بهم چسبیده به نظر می رسند.

قلاتیه در بخش غربی روستا قرار دارد در یک سراشیبی تند با بافت جدید که قدمت چندانی ندارد.از نظر آب و هوایی مقداری خنک تر از دگا است.(زیرا خورشید بر این بخش کمتر می تابد)

بعلت نبودن زمین کافی در بخش دگا بخش قلاتیه بعدا پایه گذاری شده است در این بخش قسمتی از خانه های آن به سبک قدیم و برخی نیز به سبک جدید ساخته شده و مانند بخش دگا حالت متمرکز ندارد.

وضعیت توپو گرافی روستا :

این روستا دارای ناهمواریهای شدید می باشد سه طرف آن بسته و فقط بخش جنوبی آن باز است .در این قسمت کوه  شاهو در فاصله دور دیده می شود که نمای زیبا و جالبی به این روستا داده است.

شرکان در دل کوه بنا شده  که بخش بالای آن صخره های بزرگ و کوچک دارد که حتی در داخل روستا بخصوص در بخش قلاتیه این صخره نمود بیشتری دارد و بیشتر خانه ها بر روی آنها ساخته شده اند.

در قسمت پایین روستا تازلته کشیده شده که در دوسمت آن باغات زیادی قرار گرفته اند و این همه نشان مهارت و تلاش مردمان سخت کوش آن دیار در همزیستی با طبیعت خشن آن است.

نوع مصالح :

با توجه به شرایط طبیعی نوع مصالح بکار رفته دراین روستا بیشتر سنگ ، چوب ،کاه گل و آهن و سیمان است که ساختار بناهای قدیمی آن از سنگ ، چوب ، کاه گل ساخته شده و دارای دیوارهای قطوری می باشد و بعلت جلوگیری از نفوذ سرما در فصل زمستان به درون خانه، پنجره های خانه ها اکثرا کوچک است.

سقف خانه های قدیمی از درهای چوبی است که روی آنها تخته هایی گذاشته و خاک زیادی را بر روی این تخته می ریزند و برای استحکام هر چه بیشتر دیوارهای گلی از چوب(دیمک)استفاده میکنند و کاه گل که یک عایق طبیعی می باشد برای مالیدن دیوارها از سمت داخلی استفاده می شود و در زمستان برای جلوگیری از نفوذ آب پشت بام های خاکی خود را با سنگ های استوانه ای شکل به نام محلی بان تلیر استحکام میبخشند.

خانه سازی به سبک جدید ولی ساده با مصالح سنگ – آجر و سیمان و ماسه و آهن در این روستا نیز به چشم می خورد که بیشتر آنها در بخش قلاتیه ساخته شده اند.

نوع دیگری از خانه های آن حالت مختلط داشته (مخلوطی از خانه های با سبک قدیم و جدید)یعنی خانه هایی که در زیر بنای آن با مصالح قدیمی بکار رفته اما در بخش جدید ساخته شده بر روی آن مصالح جدید استفاده شده.

جاده شرکان :

جاده شرکان خاکی با شیب زیاد که تمام روستا را در بر نمی گیرد.جاده ارتباطی روستا که تا نوسود ادامه دارد به طول ۱۱ کیلومتر بوده و تا شهر پاوه حدود ۵۶ کیلومتر فاصله دارد.از شرکان تا روستای نزدیک (نروی)۴کیلومتر بصورت خاکی   و از روستا تا جاده آسفالته نوسود – دالانی حدود ۹ کیلومتر بوده  و خاکی است .از سال ۱۳۸۷ با همت اهالی روستا وبدون استفاده از کمکهای دولتی جاده زلته تا شرکان به طول  ۵ کیلومتر احداثردیده که باعث نزدیکی هرچه بیشتر این روستا  به شهر پاوه شده و شرکان بطور کامل از بن بست خارج شده است.

وضع کوچه های روستا :

کوچه های این روستا از نظر وضع عبور و مرور و بهداشت شکل مطلوبی متاسفانه ندارد و تا به حال هیچ طرحی از طرف شورای روستا جهت بهبود وضعیت آن انجام نشده است و باعث ایجاد مشکلات عمده ای برای روستاییان از جمله مشکل عبور مصالح جهت ساخت خانه شده است.

در بخش دگا دالانهای زیادی تبعیه شده است تا مشکل عبور و مرور افراد در این بخش  کمتر شود و در واقع این دالانها راههای ارتباطی بین کوچه ها می باشند و حدود۶ دالان در این بخش وجود دارد.

وضعیت بهداشت :

متاسفانه در روستای شرکان مشکل عمده بهداشتی آن وجود زباله ها در اطراف روستا بخصوص در دره وسطی آن می باشد که چهره نا مطلوبی به این روستا داده و باعث ایجاد بیماری های مختلفی در آن می گردد.اما جدیدا جهت جمع آوری زباله با گرفتن مبلغی پول از هر خانوار زباله ها را در محلی دور از روستا تقریبا به فاصله ۱ کیلومتری آن دور می ریزند و جایگاه ویژه ای را برای نابودی  زباله ها در نظر گرفته اند.

درخت چنار :

در قسمت میانی روستا درخت چنار تنومندی قرار گرفته  که گفته می شود حدود ۷۰۰ سال و شاید بیشتر عمر داشته باشد.که گونه ای آن چنار قرمز بوده که متعلق به آب و هوای گرمسیری می باشد .در دوطرف  تنه آن سوراخ هایی به شکل دالان ایجاد شده که اهالی روستا از ای ن سوراخ گاهی به عنوان انبار وسایل خود نیز استفاده می گنند.

در زمانهای قدیمی تر در داخل حفره ای این چنار قهوه خانه وجود داشته است.

قبرستان شرکان :

قبرستان شرکان شامل دو قسمت است :

۱) سر پیر (لا پیری)

۲)مروهامسا ( غار همسایه)

این تقسیم بندی را به دو دلیل توجیه می کنند:

الف) اینکه مردم روستا در قدیم ۶ماه سال را در باغات خود که دور از روستا می باشد زندگی می کردند و مشغول آبیاری و مرمت باغها و جمع آوری محصولات می باشند و این  قبرستان بیشتر مربوط به این ۶ ماه سال می باشد و مرده های خود را در این قبرستان مروها مه دفن می کردند که این قبرستان در مشرق باغهای روستا قرار دارد. و در بقیه سال مرده ها در قبرستان سر پیر دفن میشدند.

ب)جدایی قبرستان کفار و مسلمانان بعد از مشرف شدن مردم به دین اسلام که آنها از قبرستانهای کفار استفاده نکرده و خودشان قبرستان جداگانه ای ساخته اند.

زندگی در خانه باغ :

با توجه به فعالیت اصلی روستاییان که باغداری است در باغات خود مردم اکثرا خانه های کوچکی به عنوان خانه باغ ساخته اند تا در کنار فعالیت خود در آنها استراحت و وسایل مورد نیاز خود را در این خانه ها نگهداری می کنند.

در زمان قدیم مردم در اول اردیبهشت تا آخر ماه آبان به این خانه ها کوچ کرده و تا تمام شدن محصول در آن می ماندند ولی امروزه با توجه  به تغییر شرایط زندگی فقط بصورت تفریحی و در روز فقط مورد استفاده قرار می گیرد.

سیل و واریزه :

در سالهای اخیر در روستا هیچ سیلی نیامده است ولی یکی از مشکلات عمده این روستا وجود  واریزه های زیاد در قسمت شمالی روستا است .بخش دگا از خطر واریزه بیشتر در امان است و در معرض بادهای شدید قرار ندارد اما خطر واریزه بیشتر بخش قلاتیه را تهدید می کند.

باغات آبی:

باغهای شرکان حدودا به مسا حت ۹۰ هکتار بوده که ۸۳ هکتار آن آبی و ۷ هکتار آن بصورت دیم است و این نشان از زیاد بودن منابع آبی به صورت چشمه های فراوان در این روستا است.

تقسیم بندی آب :

یکی از منحصر به فرد ترین شیوه های آبیاری مزارع مربوط  به این روستا است.قدمت آن به سالهای خیلی قدیم بر می گردد.از قراین و شواهد بر می آید  که نامهایی که بر روی تقسیمات آبیاری نهاده اند مربوط به قبل از اسلام می باشد و این اسامی احتمالا مربوط به دوران آشوری است(کی گارا- مام یونس- کافراله-سوراوا- میرا- حمزه – یائی شا).

به روایت یکی از ساکنین این شیوه در زمانی بوجود آمده که باغات به این صورت نبوده و در آن زمان در شرکان فقط ۹نفر سکونت داشته اند و این ۹ نفر یک خانواده را تشکیل می داده اند که عبارت بوده اند از پدر،مادر،۶پسر و یک دختر که تمام باغات متعلق یه این خانواده بودهاست. در آن زمان بیشترین درختان توت و انار بوده است.این باغها توسط دره ای به نام پلور آب انها تامین می شده است.آب این رودخانه توسط جوی آبی به اسم مزره ی به طرف باغها کشیده می شده و چون اینها ۹نفر بوده اند می بایست باغها در مدت ۹ روز آبیاری می شدند و هر روز یکی از آنها از آب جوی مزره ی استفاده می کرده است.به همین خاطر اسم این ۹ روز به این عبارت می باشند : ۱- کی گارا  ۲- حمزه   ۳- سورا وا ۴- یائی شا

۵- میرا وا ۶- کافراله ۷- شعبان ۸- مام یونس  ۹- بابه م . که تقسیم بندی فوق از بهترین تقسیم بندی های آبیاری بوده و از نور خورشید در زمانبندی سهمیه و مدت آبیاری استفاده می شده است.

امروزه نیز از این تقسیم بندی قدیمی روستاییان برای آبیاری باغات خود استفاده می کنند.

پل روستا :

دره آب باعث تقسیم روستا به دو قسمت شده است و این دو بخش توسط پلی به نام(پلور)بهم وصل شده که این پل بوسیله آهن و سیمان ساخته شده و نسبتا محکم می باشد.در مجاور این پل اتاق قدیمی وجود دارد که محلی است برای شستن لباس ها که در گذشته بیشتر از آن استفاده شده است.

محصولات روستا :

میوه های عمده روستا بیشتر شامل انار و گردو است.که بنا به شرایط اقلیمی و نوع خاک منطقه این دو درخت برای زیستن در این زیستگاه سازگاری بیشتری دارد.

میزان محصول گردوی سالانه آن حدود ۳ تن و انار آن حدود ۴۰ تن در سال است که بیشتر انار این روستا در سطح شهرستان پاوه مشهور می باشد و حتی به انار ساوه شرکان معروف است.

منبع آب :  

۱) دگا : چشمه ای به نام سه ر چه مه

۲) قلاتیه : چشمه ای به نام هه شه مه ره

روستا دارای لوله کشی فاضلاب بوده اما بدون امکان دفع فاضلاب بصورت ساده به طرف دره مرکزی روستا

برق و تلفن :

بر اساس تعداد خانوار کنتور برق در روستا نصب شده است و تلفن آن نیز از سال ۸۲ تا زمان حال ۱۳۰ خط تلفن به روستاییان واگذار شده است که بصورت مزاحم گر داخلی می باشد.

خانه بهداشت :

روستا دارای ساختمان خانه بهداشت بوده که در قسمت پایین جاده قرار گرفته و یک بهیار زن آن را اداره کرده و در طول یک هفته دکتر عمومی فقط یک روز به این روستا مراجعه می کند.

پایگاه بسیج : 

ساختمان آن دو طبقه، طبقه بالا محل سکونت مسئول پایگاه و طبقه همکف محل فعالیت دفتر پایگاه است.

دکل صدا و سیما :

در بخش بالایی قلاتیه نصب شده و فقط بخش قلاتیه از تمامی شبکه های سیما و استان استفاده نموده اما بخش دگا فقط شبکه ۱ را پوشش می دهد.

مسجد :

مسجد شرکان یکی از بناهای قدیمی روستا است که در آن از ستون های چوبی استفاده شده که مورد مرمت قرار گرفته و در کنار این ستون ها برای استحکام بیشتر ستون های آهنی  نیز نصب شده است ، بام خاکی آن عوض و بصورت تاق ضربی و ایزوگام در آمده است. به روایت اهالی روستا این مسجد در زمان عبداله بن عمر  ساخته شده  و تنها مسجد جامع روستا نیز می باشد.