دره ویمیر – پاوه یا منطقه گردشگری بیدمیری

در سال ۱۳۷۲ به منظور آب یابی و تأمین آب شرب شهر پاوه توسط شرکت آب منطقهای غرب، دو حلقه چاه به عمقهای ۱۲۰ و ۱۱۰ متر پای کوه شاهو و در قسمت انتهایی و بالادستی منطقه ویمیر و در طرفین آن حفر گردید. چاه شماره یک در فاصله حدود ۴۰ متری دهانه چشمه اصلی و دائمی منطقه تحت عنوان «درهگهزهن» که نقش اصلی را در آبیاری مزارع مناطق پایین دست داشت حفر شد. چاه شماره دو نیز در ضلع غربی چاه شماره یک و با داشتن فاصلهای حدود ۳۰۰ متری آن حفر گردید. بنا به اظهارات کشاورزان منطقه و ساکنین محلی، بعد از حفر چاههای مذکور، آبدهی چشمههای ویمیر که از نظر زمین شناسی در بافتی کارستیک و آهکی قرار گرفتهاند رو به کاهش نهاد به طوریکه بسیاری از آنها در سالهای اخیر خشک شده و برخی نیز بصورت چشمههای فصلی در آمده و تنها در اوایل فصل بهار و هنگامیکه از چاههای منطقه توسط امور آب و فاضلاب شهر پاوه بهرهبرداری صورت نمیگیرد دارای آب میباشند. این امر علاوه بر کاهش چشمگیر تولیدات کشاورزی و باغی، تأثیرات ناگواری را بر بخش گردشگری منطقه وارد نموده است. به عبارتی دیگر این وضعیت سبب گردید که:

دیگر «دره گهزهن» نخروشد، «هانهوهرگان» نجوشد و کَسی از آب آن ها ننوشد!
چشمه های نواری «اورینجان» که تعداد آن ها به بیش از ۱۲ تا میرسد منطقه ویمیر را سیراب ننماید!
پرندگان مهاجر از ترس تشنه ماندن راه خود را کج کرده و در آسمان منطقه دیده نشوند!
بیدهایی که شاید وجه تسمیه منطقه بودهاند خشک شده و دیگر درختان نیز با بیآبی دست و پنجه نرم کنند!
محصولات کشاورزی و باغی سالهای نه چندان دور در حال تعویض جای خود به گیاهان کویری باشند!
چشمهی «قولقوله» کم آب شده به طوریکه حتی قادر به سیراب نمودن چشمههای پایین دست که خشک شدهاند نباشد!
خروش آبشارها همراه با قُل قُل جویبارها رخت بر بندد!
فرش سبز منطقه همراه با طرح های زیبای ناشی از گل های رنگارنگ تنها در اوایل بهار و فقط به مدت چند روز کوتاه خود نمایی نموده و سریعاً خود را جمع نماید!
نهرها و جوی ها از آب خالی شده و بازگرداندن آب به آنها امکان پذیر نباشد!
«کپرها» به دلیل عدم وجود مردمانی که به سنگ چین آنها تکیه بزنند یارای مقاومت و بر روی پا ایستادن را از دست داده و تخریب شوند!
دامدارانی که شب سیاه را به امید روزی همراه با شیر سفید در کنار «بیرهگاه» به صبح میرساندند اکنون دیگر در ویمیر نخوابند!
و نهایتاً آب به جای ظهور در سطح زمین، راه خود را به درون لولههای فولادی باز نموده و بدون رعایت حقآبه همسایگان اعم از گیاهان و جانوران در طول مسیر خود، آن هم راهی شهر گردد!

بازگرداندن سالهای پُر آبی به این منطقه با خارج نمودن چاه های ویمیر از مدار بهره برداری (که می تواند متعاقب انتقال آب هانه کوان به پاوه اتفاق افتد) در کنار دیگر پتانسیل های قوی توریستی از جمله:
– قرار داشتن در دامنه شاهو – بلندترين قله استان كرمانشاه با ارتفاع ۳۳۹۰ متر – كه خود معمولاً پذيراي گروههاي مختلف كوهنوردي از سراسر ايران ميباشد؛
– وجود راه دسترسی همراه با دیگر عناصر پایهای از جمله برق و پوشش خطوط ماهوارهای؛
– وجود تفرجگاههاي ديگر در ارتفاعات بالاتر شاهو از جمله پیازدول که مسیر اصلی منتهی به آنها از ویمیر میگذرد؛
– رویش انواع مختلفی از گیاهان خوراکی، زینتی، تعلیفی، دارویی و … در گوشه و کنار منطقه؛
– وجود خانه باغها (کهویل) و استقرار گروههای کشاورز و دامدار در آنها؛
– اجرای طرحهای جهاد كشاورزي ازجمله كاشت گل محمدي در زمينهاي كشاورزي پايين دست ویمیر (به طرف شهر پاوه) همراه با واحدهای گلابگیری كه عنصری اساسی در جذب توريست محسوب میشوند؛
– داشتن فاصله اندک تا شهر پاوه به عنوان پشتیبان جمعیتی منطقه نمونه؛
– دارا بودن آثار سکونتهای دسته جمعی و هوارگاهها (کپر) که متأسفانه امروز به ندرت دیده شده و تنها اسم و رسم آنها برای نسلهای بعدی به یادگار میماند؛
– و مهیا بودن شرایط توسعه زنبورداری و زنبوردرمانی در منطقه؛
میتواند نوید بخش احیاء منطقه گردشگری ویمیر گردد که با داشتن فضایی آرام در دل طبیعت میتواند مأمنی برای تسکین دل انسانهای ماشینی باشد که از زندگی در میان دود و بوق؛ دروغ و ریا؛ شلوغی و بیماری؛ و … به ستوه آمدهاند.
نویسنده : محمدفاضل ضیائی، کارشناس ارشد محیط زیست
Fazel.ziaie@yahoo.com