هلیزه – مه شکه

مشک که در زبان محلی هلیزه یا مه شکه گفته می شود ، از پوست بز یا گوسفند تهیه می شود و دو نوع آن یکی برای آب و سرد نگه داشتن آن که به “کنه” معروف است
و دیگری که وسیله ای برای تهیه دوغ به روش سنتی دوغ بوده و ماست را به همراه آب در آن ریخته و تکان میدهند وبر اثر ضربات وارده دوغ حاصل میشود.

مشك در ميان مردم ر وستايي و عشايري ،جنبه ي تقدس داشته است .زيرا مظهر خير و بركت بوده و بقا و حيات جوامع ايلي مبتني بر رونق و پايداري آن است .به همين خاطر براي قداستش كه از بركت الهي مي ب اشد،اشعار موزوني وجود دارد كه حكايت از نوعي جاندارگرايي و في تيشيسم دارد.بنابراين به هنگام مشك زني ،زنان و دختران مشك زن با اين باور كه بر« برمشكه »كره ،زياد مي شود،به خواندن اشعار و ابياتي مي پرداختند و با در دست گرفتن دسته هاي چوبي دو سر مشك كه به آنها« دسلقرت »گفته مي شد،شعر خواني محلي آغاز مي گشت و اين كار در تمامي بخشي از زمان زدن مشك ادامه داشت و اين ابيات خوانده مي شد:
مه شكه ت بژه ن ،نيمه رو شه قه
ميوانه يل ها تین وه ده مه ته قه
ترجمه : اي مشك زن مشكت را زودتر بزن هنگام ظهر است ،زيرا مهمانان دارند مي آيند.
ئه ر مه شكه ي مني خاترم ديري
« هومو ه ي ره » ئه و سه رم ناري
ترجمه : اگر مشك من هستي و خاطرم را مي خواهي ،بايد مرا بدهكارنکنی
– مه شكه سوره كه م هه ر هووه مه كه ي
نه زه ر خودا خه ير كووه مه كه ي
ترجمه : مشكه سرخ و قشنگم مدام هو هو مي كند و براساس خواست و مشيت الهي خير جمع مي كند .يعني مشك من هر بار كه تاب مي خورد گويي نداي هوهو سر مي دهد و خدا را مي خواند و با جلب نظرالهي خير و بركت را برايم جمع مي كند.
–مه شكه كه م ژه نيا ،كول كره په تي
له كوو بارم كيه ني قي مه تي
ترجمه : حال كه مشك من زده شد و تماما تبديل به كره ي خالص شد .آب از كدام چشمه ي ارزشمند برايش بياورم كه آن را شستش و دهم . يعني ،مشك من زده شده و سراسر ماست آن تبديل به كره شده است .