خوژه ( سریشم )

از تیره ی لاله بوده که گل های خوشه ایی و غده ایی دارد با برگ های دراز و سبز رنگ آن برای خوراک مصرف شده ولی ریشه اش به عنوان چسب به کار می رود. سریش چون دارای مواد لعاب دار است در کتاب قانون برای رفع آرتروز و انواع استخوان درد، مفید دانسته شده.
این گل در کوه های اورامانات یافت می شود و از آن برای تهیه غذای محلی استفاده می شود .
نامهای ديگر آن: اَشراس، علف چسب، خنثی، پيمولاك، اسفردل، اسفودلوس، يرواق، شولشك، سريش ، اصلالخنثی و هوالاشراس میباشد.
از تیره ی لاله بوده که گل های خوشه ایی و غده ایی دارد با برگ های دراز و سبز رنگ آن برای خوراک مصرف شده ولی ریشه اش به عنوان چسب به کار می رود. سریش چون دارای مواد لعاب دار است در کتاب قانون برای رفع آرتروز و انواع استخوان درد، مفید دانسته شده. اگر آن را با گل بابون بجوشانیم، مصرف آن برای دفع کرم های روده و معده و دفع یبوست مزاج مجرب و آزموده است. در کتاب تقویم الابدان بورانی و جوشانده ی گیاه سریشم را با سیر برای رفع لقوه یا کجی دهان و دیگر اعضا موثر می دانند.
طریقه های مصرف
۱۰۰گرم از برگ های سریشم را در یک لیتر آب جوشانده و به مدت ۵ روز مصرف نمائیم و از کوبیده ی ریشه ی سریش گرد ( پودر ) چسپنده ایی به دست می آید که به سریشم معروف است و برای چسپاندن اشیاء به جای چسب از آن استفاده می کنند. در کردستان و اورامان آن را خوژه یا خوژی می گویند که یک کلمه ی اصیل اشکانی است و به منی دافع ورم های داخلی بدن می باشد.
سریشم یکی از گیاهان خوراکی خودروی اورامانات است و متعلق به خانواده لاله یا (liliaceae) می باشد.
گیاه سریشم با نام علمی Eremurus spectabilis و بان نام محلی خوژه یکی از گیاهان خوراکی و بسیار لذیذ استان کردستان و نواحی اورامانات بوده و متعلق به خانواده لاله است.

گیاه سریشم گیاهی پایا، ریشه های فیبری ریشه کلفت، استوانه ایی، گوشتی و بسیار طویل می باشد ساقه یا هامپ بلند و به طول ۸۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر به صورت منفرد نسبتا ضخیم و محکم بدون برگ می باشد.
برگ این گیاه تماماً طوقه ایی بن رست و به طول ۳۰ تا ۴۰ و عرض ۱ تا ۲/۱ سانتیمتر می باشد گل زرد فام، مجتمع در خوشه های ساده و متراکم به طول ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر است.
براکته های گیاه سه نیزه ایی، شامل نوک بلند مژکدار و بلندتر از دمگل می باشد تقسیمات گلپوش خطی- پهن دراز ورد هنگام شکوفایی برگشته و لوله شده است میله پرچم ها دو بار بلندتر از گلپوش و کپسول کروی و چین خورده می باشد.

طبع آن گرم و خشك است.
۱. ساقه زيرزمينی سریشم به خاطر لعاب چسبندهایی كه دارد جهت صحافی كتاب و ديگر مسايل میتوان استفاده كرد البته فوراً بايد استفاده شود و گرنه خاصيت خود را از دست میدهد.
۲. برای قسمتهای ملتهب و زخمها از تخم له شده يا روغن آن به صورت ضماد میتوان استفاده کرد.
۳. جهت درد پهلو از برگهای سریشم به صورت خوراكی میتوان استفاده كرد.
۴. خوردن ساقه زيرزمينی آن بازكننده ادرار و حيض است.
۵. جهت درمان گری و لكههای پوست ساقه زيرزمينی اين گياه را با سركه مخلوط كرده به صورت ضماد بگذارید.
۶.سریشم یا خوژه دافع انگل های روده بوده و مقوی معده میباشد.
۷.مصرف غذایی سریشم برای افزایش قوای جنسی تجویز شده است.
در کرمان به آن هریشو میگویند در اسفند ماه سبز میشود و ۱۳ عید گل میدهد ، گلش را پس از جوشاندن با تخم مرغ میخورند و خودش را پس از جوشاندن سرخ میکنند یا در آماچو ( اولماچو = نوعی آش ) استفاده میکنند